Radłów - kwatera wojskowa i pomnik żołnierzy polskich w czasie walk we IX 1939 r.
- Szczegóły
- Utworzono: czwartek, 29, maj 2014 14:09
- Poprawiono: sobota, 28, styczeń 2023 14:43
- Opublikowano: czwartek, 29, maj 2014 14:09
- Odsłony: 4218
Radłów - kwatera wojskowa i pomnik żołnierzy polskich w czasie walk we IX 1939 r.
Położenie: Radłów, gmina Radłów, powiat tarnowski, województwo małopolskie.
Na cmentarzu parafialnym
Projektant: Antoni Musiał
Rok: 14 X 1945
Napis na pomniku: POLEGŁYM/ ZA HONOR I OJCZYZNĘ/ W DNIU 8 WRZEŚNIA 1939 R./ RODACY/ 14.X.1945 R.
Napis na tablicy: BÓG HONOR OJCZYZNA/ CMENTARZ ŻOŁNIERZY ARMII "KRAKÓW" W RADŁOWIE/ POLEGLI W DNIACH 7-8 WRZEŚNIA 1939 r. W BOHATERSKIEJ WALCE/ BRONIĄC OJCZYSTEJ ZIEMI PRZED HITLEROWSKIM NAJEŹDŹCĄ/ ppor.Adamek Franciszek 4psp/ strz. Apostoł Paweł 3psp/ strz. Betlej Bronisław 3psp/ st. strz. Bieniek Franciszek 3psp/ szer. Biesiaga Wojciech 20pp/ strz. Bolechała Jan 3psp/ kpr. Bomba Władysław KOP/ kpr. pchor. Bromowicz Adam 3psp/ strz. Brożek Rudolf 3psp/ strz. Brożek Tomasz 3psp/ strz. Brudny Roman 4psp/ kpr. Bukowski Aleksander 20pp/ szer. Ceś Andrzej 20pp/ plut. Ciemała Franciszek 202pp/ st. strz. Czernin Franciszek 3psp/ plut.Franckowiak Stanisław 20pp/ strz. Gaszczyk Antoni 3psp/ st. sierż. Gawlik Władysław 20pp/ kpr. pchor. Giza Mieczysław 3psp/ por. Grabowski 20pp/ strz. Growiec Jan 4psp/ kpr. Góral Józef 3psp/ strz. Guszkiewicz Józef 4psp/ kan. Gusztak Bazyli 5pac/ strz. Guzik Marian/ strz. Chorąży Piotr 3psp/ ppor. Hanus Karol 3psp/ strz. Holisz Paweł 4psp/ kpr. Homa Jan 3psp/ strz. Jędryszek Wincenty 3psp/ plut.pchor. Kabiesz 3psp/ szer. Kadola Stanisław 12pp/ strz. Kalarus Antoni 3psp/ szer. Kalkwasser Abram 20pp/ st. strz. Kaszyński Władysław 4psp/ strz. Kieczka Adam 3psp/ szer. Kluszczyński Jan 29pp/ strz. Kopeć Edward 3psp/ szer. Korzeń Władysław 12pp/ por. Kosowski Bohdan/ strz. Kotula Władysław 3psp/ szer. Kowalczyk Stanisław 12pp/ st. strz. Kowalski Józef 3psp/ szer. Kraska Franciszek 12pp/ szer. Król Mieczysław 17pp/ strz. Kukla Gustaw 3psp/ szer. Kulig Józef 20pp/ kpr. Kwaśniewski Adam 20pp/ szer. Kwiecień Józef 20pp/ kpr. Lepiarczyk Franciszek 20pp/ kpr. Leśniakiewicz Józef 12pp/ strz. Lis Stanisław 3psp/ strz. Lustig Jan 3psp/ strz. Łękawa Franciszek 3psp/ strz. Markiewka Józef 3psp/ strz. Matloch Franciszek/ szer. Mitera czesław 29pp/ strz. Młynarski Karol 3psp/ strz. Motyka Jan 4psp/ st.sierż. Otto Rajmund 20pp/ strz. Owczary Leon 4psp/ szer. Pach Rudolf 20pp/ szer. Pędziwiatr Antoni/ strz. Pieczka Wilhelm 3psp/ szer. Pilny Antoni 20pp/ szer. Pływacz Antoni 12pp/ strz. Pochopień Franciszek 4psp/ strz. Polański Jan 4psp/ plut. Rusnak Jan 3psp/ strz. Sadowy Dmytro KOP/ szer. Schoen Rudolf/ strz. Siwiec Stefan 3psp/ strz. Skoczylas Karol 3psp/ szer. Solarz Wilhelm 156pp rez./ strz. Stawowczyk Feliks 3psp/ szer. Sternal Mateusz 20pp/ sap. Szołtysek Zygfryd/ sierż. Szczęch Marian/ por. Ślizień Jerzy 3psp/ strz. Ślusarczyk Alojzy 3psp/ kpr. Tomaszek Józef 3psp/ szer. Traczkowski Ludwik 20pp/ szer. Trzeboński Jan/ strz. Wasztyl Stanisław 4psp/ szer. Wątor Stanisław 20pp/ por. dr Wielgus Wojciech 49psh/ szer. Wieszczek Władysław 20pp/ szer. Witoszek Andrzej 202pp/ szer. Wojcieszek Julian/ st. strz. Wojtas Antoni 3psp/ strz. Wojtas Karol 3psp/ st. szer. Wróbel Jerzy 20pp/ st. strz. Zajdych Arkadiusz KOP/ 93 Żołnierzy Nieznanych NN/ CHWAŁA BOHATEROM/ CMENTARZ ODNOWIONO/ ZE ŚRODKÓW/ RADY OCHRONY PAMIĘCI WALK I MĘCZEŃSTWA/ ORAZ WOJEWODY MAŁOPOLSKIEGO
7 września w godzinach popołudniowych niemieckie oddziały pojawiły się na przedmieściach Radłowa. Ich celem było wyjście na tyły wojsk polskich - Grupy Operacyjnej Boruta. W czasie walk żołnierze polscy ewakuowali się w kierunku Biskupic Radłowskich. Początkowo 4. pułk strzelców podhalańskich pod dowództwem ppłk. Bronisława Warzyboka, który przy wsparciu ogniowym dywizjonu 21. pułku artylerii lekkiej wyparł Niemców z Radłowa. Wkrótce ruszyło ponownie natarcie niemieckich czołgów, które zostały powstrzymane przez polską obronę na przedmieściach Radłowa. Wieczorem Radłów został ostatecznie opanowany przez Niemców. Garstka polskich żołnierzy należących do 21. dywizji gen. J. Kustronia zabarykadowała się w budynku miejscowej szkoły blokując wylot drogi z rynku w kierunku Biskupic. Ich heroiczna walka i poświęcenie umożliwiło przeprawę przez most w Biskupicach kolejnym polskim oddziałom. 8 IX walki trwały nadal. Obrońcy radłowskiej szkoły wspierani byli przez pojedynczych żołnierzy ukrytych w zabudowaniach gospodarczych należących do pałacu Dolańskich. Gdy kolejne próby zdobycia budynku, a niemieckie wezwania do kapitulacji pozostawały bez odpowiedzi, hitlerowcy podpalili budynek wraz z obrońcami używając miotaczy ognia. Bitwa radłowska trwała 48 godzin. W bitwie o przeprawę przez Dunajec poległo prawdopodobnie 243 polskich żołnierzy, a około 700 zostało rannych. Część utonęła w Dunajcu. Na radłowskim cmentarzu spoczywa ok. 186 żołnierzy Grupy Operacyjnej „Boruta”, ok. 18 pochowano we wsi Zabawa, a ok. 17 w Zdrochcu.
Autorem czarno-białego zdjęcia jest A. Bogusz, zostało wykonane w 1983 r.
Źródła:
- http://www.regiontarnowski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=2876:radlow-w-hodzie-armii-krakow&catid=118:powiat-tarnowski&Itemid=149
- Pomniki i Miejsca pamięci Narodowej. Przewodnik cz. I, PTTK, Tarnów 2006
