Stalowa Wola - upamiętnienie Eugeniusza Łazowskiego i Stanisława Matulewicza

Stalowa Wola - upamiętnienie Eugeniusza Łazowskiego i Stanisława Matulewicza

Położenie: Stalowa Wola, powiat stalowowolski, województwo podkarpackie
Rynek w dzielnicy Rozwadów

Rok: 12 VI 2016

Napis: PAMIĘCI EUGENIUSZA ŁAZOWSKIEGO I STANISŁAWA MATULEWICZA/ POLSKICH LEKARZY, KTÓRZY W ROZWADOWIE PODCZAS OKUPACJI/ NIEMIECKIEJ OCALILI PRZED WYWÓZKĄ DO OBOZÓW KONCENTRACYJNYCH/ I NA PRZYMUSOWE ROBOTY WIELU MIESZKAŃCÓW TUTEJSZEGO REGIONU/ WYKORZYSTUJĄC NIEGROŹNĄ DLA CZŁOWIEKA BAKTERIĘ UPOZOROWALI/ EPIDEMIĘ TYFUSU, KTÓREGO NIEMCY WYJĄTKOWO SIĘ OBAWIALI./ SPOŁECZEŃSTWO STALOWEJ WOLI

Eugeniusz Łazowski (23 XII 1913 - 16 XII 2006), urodził się w Częstochowie, gimnazjum ukończył w Warszawie. W 1933 r. wstąpił do Wojska Polskiego, na kurs Szkoły Podchorążych Sanitarnych. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim na wydziale lekarskim. W czasie kampanii wrześniowej przydzielony KOP. Tam pracował w szpitalu, walczył z Niemcami i Sowietami. Został przez nich wzięty do niewoli, z której uciekł i dotarł do narzeczonej w Stalowej Woli. W 1940 r. ukończył studia medyczne w Warszawie. Od 1941 r. pracował w gabinecie PCK w Rozwadowie zorganizowanym przez księżną Annę Lubomirską. Włączył się w działalność konspiracyjną. Wraz ze swym kolegą dr. Matulewiczem upozorowali epidemię tyfusu, ratując w ten sposób ludność przez wywózkami do obozów i do pracy w Niemczech. Zdekonspirowany w VII 1944 r. uciekł z Rozwadowa, a w 1945 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie podjął pracę w Klinice Akademii Medycznej oraz w Instytucie Matki i Dziecka. W 1958 r. wyjechał do USA, gdzie został profesorem pediatrii na Uniwersytecie Stanowym w Illinois. Zmarł w Eugene w stanie Oregon.

Stanisław Matulewicz (1915 - 1 IX 2002), urodził się w Woroneżu. W latach 1934-1939 studiował medycynę w Warszawie, a w 1934 r. został przyjęty do zawodowej Szkoły Podchorążych Sanitarnych w Warszawie. Brał udział w kampanii wrześniowej, studia ukończył w czasie okupacji. W X 1940 r. otrzymał zezwolenie na podjęcie pracy lekarza w zakresie zwalczania chorób epidemicznych. Pracował początkowo w Warszawie, a w 1941 r. otworzył gabinet lekarski w Zbydniowie. Nawiązał kontakt z Eugeniuszem Łazowskim i przeprowadził się w rejon Stalowej Woli. Wspólnie upozorowali epidemię tyfusu, ratując w ten sposób ludność przez wywózkami do obozów i do pracy w Niemczech. Operował także partyzantów. Zdekonspirowany, musiał wyjechać z rejonu. Po wojnie dr. Matulewicz pracował w Gdańsku, gdzie zrobił doktorat. Następnie pracował w Belgii i Zairze, gdzie został profesorem radiologii w Narodowym Uniwersytecie w Kinszasie. Po kilkunastu latach powrócił do Polski. Zmarł w Białymstoku.

Źródła:

  • http://m.bunt.com.pl/page/news?id=1331&title=Bezkrwawa-wojna-lekarzy-z-Niemcami
  • https://kedyw.pl/index.php/2021/12/23/14608/

 

b_150_100_16777215_00_images_podkarpackie4_stalowa_rozw_lekarzy2.jpgb_150_100_16777215_00_images_podkarpackie4_stalowa_rozw_lekarzy.jpg