Cieszyn - tablica księży zamordowanych w czasie II wś
- Szczegóły
- Utworzono: piątek, 16, maj 2014 08:33
- Poprawiono: piątek, 16, maj 2014 08:33
- Opublikowano: piątek, 16, maj 2014 08:33
- Odsłony: 4287
Cieszyn - tablica księży zamordowanych w czasie II wś
Położenie: Cieszyn, powiat cieszyński, województwo śląskie.
Tablica umieszczona w kościele p.w. św. Marii Magdaleny.
Rok: 3 VIII 1946
Napis: PAMIĘCI/ CIESZYŃSKICH KSIĘŻY BOHATERÓW/ którzy w obronie wiary i Ojczyzny zginęli podczas wojny/ światowej 1939- 1945/ we więzieniach i obozach koncentracyjnych/ Ks. ZDZISŁAW BELON/ profesor 36 lat † 27.9.1942 w Dachau/ Ks. FRANCISZEK BOJDOŁ/ profesor 37 lat † 27.5.1942 w Oświęcimiu/ Ks. FRANCISZEK KAŁUŻA/ S.J. superior 63 lat † 19.1.1941 w Dachau/ Ks. Dr. JÓZEF KWICZAŁA prob. cieszyński/ 50 lat † 10.2.1940 więzień-wygnaniec w Krakowie/ Ks. JAN SZNUROWACKI/ profesor 57 lat † 1.5.1941 w Dachau/ Ks. prałat RUDOLF TOMANEK/ em. profesor 62 lat † 18.7.1941 w Dachau/ Ks. prałat Dr. LUDWIK WRZOŁ/ profesor 59 lat † 30.9.1940 w Mauthausen/ Sprawiedliwi na wieki żyć będą a zapłata jest ich u Pana./ Ufundowali pielgrzymi do Częstochowy 3.8.1946.
ks. Zdzisław Belon (26 V 1906 - 27 IX 1942), urodził się w Jarosławiu. Od 1910 r. mieszkał w Cieszynie. Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1929.Jako wikary pracował w Janowie i Brzezinach Śląskich. Od IX 1931 r. pracował jako katecheta w placówkach w Bielsku i Cieszynie. We IX 1939 r. został powołany do czynnej służby wojskowej w charakterze kapelana 4. Pułku Strzelców Podhalańskich. 19 IX 1939 pod Tomaszowem Lubelskim dostał się do niewoli niemieckiej. Został osadzony w obozie oficerskim IX C w Rottenburgu. 18 IV 1940 został przekazany do obozu w Buchenwaldzie, a 7 VII 1942 r. przewieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zmarł w czasie epidemii tyfusu.
ks. Franciszek Bajdoł (2 IV 1905 - 27 V 1942), urodził się w Wyrach. W 1930 przyjął święcenia kapłańskie. Pracował jako wikariusz w parafii św. Józefa w Królewskiej Hucie (Chorzowie), i w parafii św. Jadwigi. Po czterech latach pracy na Górnym Śl. został przeniesiony do Cieszyna, gdzie od 20 VIII 1934 r. był wikariuszem w parafii św. Marii Magdaleny. W X 1936 r. otrzymał nominację na kapelana harcerskich hufców męskiego i żeńskiego w Cieszynie, a od 10 IX 1937 r. został katechetą w Gimnazjum Kupieckim w Cieszynie. W VIII 1939 roku otrzymał nominację na kapelana 4. pułku Strzelców Podhalańskich. Pod koniec września 1939 r. pod Lwowem dostał się do niewoli niemieckiej. Po zwolnieniu wrócił do Krakowa. 18 IV 1942 został aresztowany i osadzony w więzieniu na Montelupich. Stamtąd został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie został rozstrzelany.
ks. Franciszek Kałuża (18 IX 1877 - 19 I 1941), urodził się w Kowalach na Śląsku Cieszyńskim. W 1903 r. przyjął święcenia kapłańskie.Następnie podjął posługę duszpasterską wikariusza w Łazach na Śląsku Cieszyńskim. W 1908 roku został powołany do Generalnego Wikariatu dla Śląska Austriackiego w Cieszynie, gdzie objął stanowisko kanclerza kurii biskupiej. 25 IX 1921 r. wstąpił do zakonu jezuitów w Starej Wsi. Był m.in. katechetą gimnazjalnym w Stanisławowie (1924-1925). Potem sprawował obowiązki superiora rezydencji w Krakowie przy kościele św. Barbary (1926-1928), Bukareszcie (1929-1930) i we Lwowie przy kościele Świętych Piotra i Pawła (1930-1933), gdzie 2 II 1932 r.złożył śluby zakonne. Od IX 1933 r. był superiorem rezydencji jezuickiej a zarazem proboszczem (administratorem) parafii Matki Boskiej Różańcowej w Rudzie. W XII 1938 r. został przeniesiony do Cieszyna, gdzie objął funkcję superiora rezydencji i administratora parafii Najsł. Serca Jezusowego. Został aresztowany 3 IX 1939 r. przez gestapo. W tamtejszym więzieniu był przetrzymywany do IV 1940 r., następnie przewiezniony do obozu Sachsenhausen, a w końcu do Dachau, gdzie zmarł.
ks. Józef Kwiczała (26 VII 1889 - 11 II 1940), urodził się w Kaczycach k. Pogwizdowa. Święcenia kapłańskie przyjął w 1916. Pracował jako wikary w Frysztacie. Przez wiele lat pracował jako katecheta m.in. w polskich szkołach prywatnych w Zagłębiu Karwińskim. W 1932 r. władze województwa śląskiego nadały mu tytuł profesora. Od X 1934 r. został proboszczem w Cieszynie. 3 XI 1939 r. został aresztowany przez gestapo i wysiedlony do Generalnej Gubernii. Zamieszkał w klasztorze sióstr Felicjanek w Łagiewnikach pod Krakowem, gdzie pomagał w duszpasterstwie i tam zmarł.
ks. Jan Sznurowacki (29 VII 1883 - 1 V 1941), urodził się w Gnojniku na Śląsku Cieszyńskim W 1911 r. przyjął święcenia kapłańskie. Pełnił posługę duszpasterską w Rudzicy i Brennej. We IX 1912 został mianowany katechetą w szkołach prowadzonych przez „Macierz Szkolną Księstwa Cieszyńskiego". W VI 1915 r. został powołany do wojska, pełnił posługę kapelana w szpitalu w Śternberku k. Ołomuńca. Ze względu na stan zdrowia w 1917 r. został zwolniony ze służby wojskowej. Pod koniec I wojny światowej wrócił do Cieszyna. W 1935 r. przeszedł na emeryturę. 22 kwietnia 1940 został aresztowany przez gestapo, umieszczony w obozie w Dachau, gdzie zmarł.
Ks. Rudolf Tomanek (1 II 1879 - 18 VII 1941), urodził się w Ropicy. Należał tam do tajnego polskiego stowarzyszenia „Jedność", którego celem było budzenie i podtrzymywanie ducha polskiego wśród młodzieży polskiej uczęszczającej do szkół niemieckich Śląska Austriackiego.Po święceniach kapłańskich, które przyjął w 1901 r. został wikarym w Cieszynie. Był cenionym katechetą, publicystą, autorem licznych dzieł i artykułów teologicznych, zwłaszcza z zakresu liturgii, tłumaczeń i kazań. Głosił kazanie na pogrzebie Henryka Sienkiewicza w 1916 roku. Był współpracownikiem „Przeglądu Homiletycznego" i „Nowej Biblioteki Kaznodziejskiej". W 1932 r. otrzymał godność prałata, a w 1934 został mianowany cenzorem książek. 18 IV 1940 r. został aresztowany przez Gestapo, a następnie przewieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, skąd trafił do Gusen. Ostatecznie 8 XII powrócił do dachau i zginął śmiercią głodową.
ks. Ludwik Wrzoł (27 XII 1881 - 30 IX 1940), urodził się w Zabrzegu k. Bielska. Po uzyskaniu W XI 1910 r. doktoratu z biblistyki, został profesorem Wyższego Seminarium Duchownego w Widnawie (Vidnava). W latach 1933-1938 był jego rektorem. W uznaniu zasług otrzymał godność tajnego szambelana papieskiego (1933) i papieskiego prałata domowego (1937).Po zajęciu Czechosłowacji przez Hitlera schronił się w polskim Cieszynie, gdzie jako profesor znalazł nauczał w gimnazjum. W 1939 r. krótko zastępował proboszcza w Kończycach Wielkich, a w X 1939 r. administrował parafią w Ligocie pod Bielskiem. Tutaj aresztowano go 12 V 1940 i po torturach w więzieniach w Bielsku i Cieszynie przetransportowano do obozu w Dachau. Stamtąd trafił do kamieniołomów w Gusen, gdzie zginął.
Źródła:
- http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Belon_Zdzis%C5%82aw
- http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Bojdo%C5%82_Franciszek
- http://ruda_parafianin.republika.pl/b/par/ksi/k02/122.htm
- http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Kwicza%C5%82a_J%C3%B3zef
- http://encyklo.pl/index.php5?title=Sznurowacki_Jan
- http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Tomanek_Rudolf
- http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Wrzo%C5%82_Ludwik
