Tarnów - mauzoleum gen. Józefa Bema
- Szczegóły
- Utworzono: poniedziałek, 09, czerwiec 2014 09:29
- Poprawiono: poniedziałek, 09, czerwiec 2014 09:29
- Opublikowano: poniedziałek, 09, czerwiec 2014 09:29
- Odsłony: 5573
Tarnów - mauzoleum gen. Józefa Bema
Położenie: Park Strzelecki
Projektant: Adolf Szyszko - Bohusz
Rok: 1929
Na środku stawu wznosi się 6 kolumn korynckich, które podtrzymują sarkofag. Wewnątrz umieszczono trumnę z prochami generała, oraz urny z ziemią: spod domu rodzinnego, spod Igań, Ostrołęki, z Węgier i Siedmiogrodu. Na płycie umieszczono osiem kamiennych kul, połączonych łańcuchem, co symbolizuje specjalność generała - artylerię.
Napis: JÓZEF BEM
1794 - 1850 - 1929
Po węgiersku: OJCZULEK BEM, WĘGIERSKIEJ WOLNOŚCI NAJWIĘKSZY OBROŃCA 1848-1849
Po turecku (alfabet arabski): FERID MURAD PASZA
20 XI 1881 r. powołano w Tarnowie komitet budowy pomnika gen. Bema. Na czele komitetu stanęli: dr. K. Kaczkowski i ówczesny burmistrz Aleksander Wisłocki. Do budowy jednak nie doszło, gdyż Namiestnictwo Galicji zabroniło zbierania składek. Kolejna, druga próba uczczenia w Tarnowie generała zakończyła się wmurowaniem tablicy pamiątkowej w 1910 r. Od 1926 r. rozpoczęto pracę nad sprowadzeniem prochów generała do Tarnowa. Komitet Sprowadzenia do Kraju Zwłok Generała Józefa Bema (członkowie honorowi to: Józef Piłsudski, Kazimierz Bartel, August Zaleski, Aleksander Belitska, Yahia Kemel Bey). Na zebraniu Komitetu ustalono ostatecznie, że zwłoki J. Bema będą złożone w Tarnowie. 20 VI 1929 r. ekshumowano szczątki generała w Aleppo, które przewieziono następnie przez Istambuł, Budapeszt, Kraków do Tarnowa. Zwłoki przy udziale zagranicznych i polskich delegacji, wojska i tłumów mieszkańców złożono do mauzoleum 30 VI 1929 r.
23 III 2013 r. prezydent Węgier János Áder oraz prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski wzięli udział w obchodach Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Tarnowie. Złożyli wieńce pod Mauzoleum oraz odsłonili pamiątkową tablicę.
Napis na tablicy: Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej/ Magyar-Lengyel Barátság Napja/ Tarnów 23.03.2013/ W DZIEŃ PRZYJAŹNI POLSKO - WĘGIERSKIEJ/ PREZYDENT RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ/ BRONISŁAW KOMOROWSKI/ ORAZ PREZYDENT WĘGIER/ JÁNOS ADER/ W OBECNOŚCI OBYWATELI OBOJGA NARODÓW/ W 165. ROCZNICĘ WIOSNY LUDÓW/ UCZCICI PAMIĘĆ GEN. JÓZEFA BEMA/ A MAGYAR-LENGYEL BARATSÁG NAPJÁN/ BRONISŁAW KOMOROWSKI/ A LENGYEL KOZTÁRSASÁG ELNÖKE/ ÁLDER JÁNOS/ MAGYARORSZAG ELNÖKE/ A KÉT NEMZET POLGÁRAINAK JELENLÉTÉBEN/ AZ 1848-49-ES FORRADALOM/ ES SZABADSÁGHARC 165. ÉVFORDULÓJÁN/ HÓDOLTAK BEM JÓZSEF/ TÁBORNOK EMLÉKE ELÓTT/ SPOŁECZEŃSTWO MIASTA TARNOWA/ TARNÓW POLGÁRAI
Zdjęcie nr 3 (tarbem_stare.jpg) to przedwojenna pocztówka, kolejne to zdjęcia rodzinne z 1934 r. i początku lat 50-tych XX w.
Źródła:
- Tarnowskie pomniki. Przewodnik, Tarnów 2008
- Tarnów. Wielki Przewodnik, tom VII Zawale, Tarnów 2000