Kraków - tablica pamiątkowa procesu socjalistów polskich w 1880 r.
- Szczegóły
- Utworzono: sobota, 18, październik 2014 18:31
- Poprawiono: sobota, 18, październik 2014 18:37
- Opublikowano: sobota, 18, październik 2014 18:31
- Odsłony: 3337
Kraków - tablica pamiątkowa procesu socjalistów polskich w 1880 r.
Położenie: Przy wejściu do Instytutu Nauk Geologicznych PAN
ul. Senacka 1
Rok: IV 1950
Napis: W TYM GMACHU OD 16. II DO 16.IV 1880 R./ TOCZYŁ SIĘ PRZED SĄDEM AUSTRIACKIM/ PIERWSZY MASOWY PROCES/ SOCJALISTÓW POLSKICH/ GŁÓWNYM OSKARŻONYM BYŁ/ LUDWIK WARYŃSKI/ TWÓRCA I IDEOLOG/ PIERWSZEJ REWOLUCYJNEJ/ PARTII ROBOTNICZEJ/ "PROLETARYAT"/ TABLICĘ WMUROWANO W 70-TĄ ROCZNICĘ PROCESU W KWIETNIU 1950
Ludwik Waryński (24 IX 1856 - 2 III 1889), urodził się w Martynówce koło Kaniowa. Od 1874 r. studiował w Petersburskim Instytucie Technologicznym. Za udział w zamieszkach, jakie rozpoczęły się w szkołach wyższych Petersburga w XI 1875 r., został ukarany usunięciem ze studiów. Poddano go także rocznemu dozorowi policyjnemu. Od 1876 przebywał w Warszawie, gdzie zajmował się zakładaniem pierwszych akademickich i robotniczych kółek socjalistycznych w Królestwie Polskim. Później rozpoczął naukę w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach. jednocześnie pełniąc funkcję redaktora pism: "Proletariat", "Równość" i "Przedświt". Po opuszczeniu Warszawy działał w zaborze austriackim, najpierw we Lwowie, a potem w Krakowie, gdzie założył sieć tajnych kółek socjalistycznych. 8 II 1879 r. został zresztowany przez władze austriackie. Więziono go przez ponad rok, przed sądem (wraz z kilkoma innymi oskarżonymi socjalistami) stanął 16 II 1880 roku. Proces zakończył się uniewinnieniem, został jednak wydalony z terytorium Austro-Węgier, udał się na emigrację do Szwajcarii. W 1882 r. powrócił do Warszawy, gdzie założył partię robotniczą pod nazwą Proletariat. Stanął na jej czele, ułożył również, wydrukował jej program i zorganizował całą sieć organizacji z nią związanych. 28 IX 1883 r. został aresztowany i osadzony w X pawilonie warszawskiej Cytadeli. W oczekiwaniu na rozprawę spędził tam 2 lata. 20 XII 1885 r. Waryński został skazany na 16 lat katorgi. Wysłano go do rosyjskiej twierdzy szlisselburskiej, położonej koło Petersburga, gdzie zmarł na gruźlicę.
Źródło:
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Wary%C5%84ski
