Warszawa - grób mjr Zygmunta Szendzielarza "Łupaszka"

Warszawa - grób mjr Zygmunta Szendzielarza "Łupaszka"

Położenie: Cmentarz Wojskowy na Powązkach
ul. Powązkowska 43/45
Kwatera: A 18 Rząd: 1, Grób: 30

Napis: Ś.P. MAJOR KAWALERII WP I AK/ ZYGMUNT SZENDZIELARZ PS. „ŁUPASZKA”/ UR. 12 III 1910 W STRYJU/ ZAMORDOWANY 8 II 1951 W WARSZAWIE/ BARBARA SZENDZIELARZ/ CÓRKA/ UR. 16 XI 1939 W WILNIE/ ZM. 30 III 2012 W WARSZAWIE

Zygmunt Szendzielarz (12 III 1910 - 8 II 1951), urodził się w Stryju. Związany z wojskiem od 1931 r., brał udział w wielu zawodach hippicznych. W czasie kampanii wrześniowej walczył jak dowódca 2 szwadronu w 4 Pułku Ułanów Zaniemieńskich. Po jego rozbiciu wszedł w skład m.in. Nowogródzkiej Brygady Kawalerii. W czasie okupacji włączył się w działalność konspiracyjną w ZWZ-AK. W VIII 1943 został dowódcą 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Prowadził walkę z Niemcami, kolaborującą z nimi policją litewską oraz partyzantką sowiecką. Po rozbiciu struktur AK przez NKWD, jego Brygada lawirując pomiędzy oddziałami niemieckimi i sowieckimi przeszła do Puszczy Grodzieńskiej. Tam, 23 VII 1944 r. nastąpiło jej rozwiązanie. 10 XI został awansowany do rangi majora. Ponowna reorganizacja Brygady nastąpiła w Okręgu Białystok. Łupaszka prowadził walkę z oddziałami Armii Czerwonej, LWP, KBW, NKWD, UB i MO. We IX 1945 r. Brygadę rozformowano, a sam przeniósł się do Gdańska chcąc dalej prowadzić walkę z systemem komunistycznym. Od II 1946 r. utworzył 6 Brygadę Wileńską, a w IV odtworzył 5 Wileńską Brygadę, która miała walczyć na terenie Pomorza, Warmii i Mazur. Latem 1946 r. obie brygady zostały połączone, a wkrótce zwolnił większość podkomendnych. Próbując powrócić do normalnego życia, ukrywał się na Śląsku i w Zakopanem. Został aresztowany 30 VI 1948 r. Więziony ponad dwa lata i torturowany został skazany na śmierć i zamordowany. Jego szczątki zostały odkryte dopiero w 2013 r. Awansowany pośmiertnie w 2016 do stopnia pułkownika.

Źródło:

  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Szendzielarz

 

b_150_100_16777215_00_images_warszawa2_wawa_pow_lupaszka.jpg